اولین وسیله ی دوخت پته
برای اینکه دوخت پته زیبا،خوب و با سرعت عمل انجام شود.به وسایل مخصوصی نیاز است .
اولین وسیله ی دوخت پته عریض یا همان شال پته است .
عریض پارچه ضخیمی هستش که دوخت پته روی آن انجام میشه.در گذشته شال پته را با ماشینهای دستی که دوباف و چهار باف نام داشتند تهیه می شدند .
ماشین های دو باف از دو کرت تشکیل شده بود که با هر حرکت یک ورت پایین و دیگری بالا می‌رفت و با عبور دادن ماسوره‌ها از میان نخ‌ها تار و پود پارچه درهم تنیده می‌شد و بافت شال به صورت خطوط منظم، افقی و عمودی پیدا می‌شد .
امروزه برای بافت شال از ماشین چهار پا بافت استفاده می کنند .
ماشین چهار یاباف دارای چهار ورت هستش و به صورت جفت‌جفت حرکت کرده و عریض به صورت کج راه بافته می‌شود .
ورت ، چوب‌های افقی هستند که سوزن‌های بلندی به صورت عمودی از میان آنها به طرف پایین وجود دارد و تارهای شال از میان این سوزن‌ها عبور داده می‌شود . .چون شال پته ضخیم است .
تعداد ۱۸ یا ۵ تاب برای بافت پارچه مخصوص پته (عریض) استفاده می شود و برای ظریف‌تر شدن تاب، آن را ۱۰ تاب در هر سانتی‌متر افزایش می‌دهند و این کار توسط دستگاه انجام می‌شود .
رنگ های شال متنوع هستند .اما مهم ترین رنگ های شال دارای ۶ رنگ مشکی،قرمز،نارنجی،سرمه ای ،سبز،کرم(شیری) است.از بین این رنگ ها قرمز و کرم بیشتر کاربرد دارند و این دو رنگ اصیل تر هستند و بیشتر مردم پته را با این دو رنگ می شناسند. یکی دیگر از وسایل مورد نیاز پته شابلن یا کاربن است .
در گذشته برای منتقل کردن یک طرح از روی کاغذ بر روی شال پته از پودر گچ و یا خاک ذغال استفاده می شد در حال حاضر شابلن، جایگزین این مواد شده است .
این شال ها بعد از اینکه طرح ها مورد نظر روی آنها دوخته شد، علاوه بر اینکه به عنوان یک اثر هنری ارزشمند شناخته می شوند به عنوان یک کالای مصرفی هم خریداری می گردند .
انتقال نقش و نگارهای پته روی شال باعث شده است این هنر بیشتر در معرض دید قرار گرفته و البته بیشتر هم شناخته شود و افراد بیشتری هم خواهان خریداری آن گردند. بعد از اینکه شال پته را تهیه کردید و طرح را روی آن انداختین، نوبت به ریس یا نخ پته می رسد.جنس نخ یا ریس پته از پشم است که ریسیده شده است .
تعداد تاب نخ پته از نخ معمولی بیشتر است.و دارای ۹ تاب در هر سانتی متر است .
نخ پته از نظر مقدار مصرف نخ پته به نوع نقش و کلفتی و نازکی نخ و نیز رنگ پارچه بستگی دارد و نخ از نظر قطر و ضخامت شماره‌گذاری می‌شود .و هر چه شماره‌های بزرگ‌تر باشد نخ ظریف‌تر است. در گذشته تنوع رنگ زیاد بوده است چون از نخ های گلابتون و الوان ابریشمی علاوه بر نخ های ریز پته استفاده می کردند .
اما امروزه از ابریشم استفاده نمیشود.ولی از گلابتون در دوخت استفاده می شود .
چون نخ پته مانند قدیم ظریف نیست.نخ گلابتون معمولا به رنگ های قرمز ، مشکی، نارنجی، سبز روشن، عنابی، آّبی تیره، سبز تیره، ، سُرمه‌ای وآّبی روشن می‌باشد .
این رنگ‌ها، رنگ‌های اصلی می‌باشند و از رنگ‌های شتری خیلی کم رنگ ، نارنجی روشن، بنفش کمرنگ و پررنگ، صورتی تیره و روشن استفاده می‌شود .
این رنگ‌ها، رنگ‌های فرعی می‌باشند، گلابتون طلایی و نقره‌ای هم کمی به کار می‌رود .
در دوخت این هنر دستی روی شال آنچه که خیلی اهمیت دارد، تناسب رنگ شال با رنگ نخ مورد استفاده است که باید علاوه بر ایجاد تضاد نوعی هماهنگی و هارمونی معنایی هم داشته باشد تا از جلوه و زیبایی کار نکاهد .
پس انتخاب رنگ نخ و رنگ پارچه و شال باید تناسب داشته باشد تا جلوه پته دوزی را افزایش دهد. برای تهیه نخ یا ریس پته باید از کیفیت آن اطمینان داشته باشید .
نخ پته باید به گونه ای باشد که اگه از دو طرف می کشید به راحتی از هم جدا نشوند.اگر به راحتی از هم جدا شوند نخ کیفیت خوبی ندارد.و وقتی نخ پته را می شویید نباید از خود رنگ پس بدهد .
نخ نباید موج دار و فرفری باشد بلکه باید صاف و یکدست باشد.نخ های موج دار کیفیت خوبی ندارند .
سوزن مخصوص پته دوزی
بعد از خرید شال و نخ پته نوبت به سوزن پته می رسد.پته سوزن مخصوصی نیاز دارد.و به سوزن پته چنایل می گویند .
که نوکی تیز،طولی متوسط و چشم درشت دارد .
سوزن های پته در انواع مختلفی وجود دارد و با توجه به نوع دوختی که انجام می شود و نوع بافت ها و طرح های مورد نظر از سوزن های مختلفی استفاده می شود .
سوزن هایی که برای پته دوزی استفاده می شوند دارای شماره های ۲۴،۲۵ و ۲۶ است .
از آنجا که نخ پته پشمی است.و پرز دارد سوزن باید گشاد باشد تا به راحتی از سوراخ سوزن رد شود .
برای سوزن کردن نخ پته میتوان از سوزن نخ کن استفاده کرد و یا سر نخ را دولا کرد و از سوراخ سوزن عبور داد و یا نخ را بین ورقه کاغذ نازکی قرار دهید و دو سر کاغذ را از سوراخ سوزن عبور دهید و کاغذ را بکشید .
بعد از تهیه کردن سوزن نوبت به انگشتانه می رسد ،انگشتانه هم یک وسیله ضروری و لازم برای دوخت پته است و سرعت عمل و امنیت کار را زیاد میکند و باعث می شود .
کار از زیبایی و ظرافت کامل برخوردار می شود .
جنس انگشتانه شامل پلاستیکی و فلزی و چرمی است .و بهترین نوع آن فلزی است و ضد رنگ است.انگشتانه را به انگشت سبابه دست میزنند.و انگشتانه باید به گونه ای باشد که هیچ فشاری به انگشت وارد نکند .
کسانی که به انگشتانه عادت ندارند اگر به طور مداوم آن را به انگشت کنند عادت خواهند کرد .
یکی دیگر از وسایل مورد پته دوزی قیچی است .
قیچی اندازه و فرم های مختلفی دارد.مثل قیچی برش که همان قیچی های معمولی است .
و قیچی زیگزاک و قیچی مخصوص گلدوزی است. در پته‌دوزی از قیچی‌های کوتاه سر صاف استفاده می‌شود .
قیچی‌های گلدوزی معمولا با اندازه‌های کوچک در دسترس می‌باشد که دارای فرم سر صاف و سر کج بوده و در دسترس می‌باشد و قسمت بُرنده آن نیز کوتاه است، از قیچی سر کج برای چیدن دالبرها استفاده می‌شود .
خلاصه
[hwgold-dash bcolor=”#fd7″ align=”right” ]برای اینکه یک پته تولید شود برای تولید آن ابزار و وسایل خاصی لازم است .اولین ابزار شال پته است که از پشم گوسفند به دست می آید.دومین وسیله شابلن است که برای کشیدن طرح روی شال استفاده می شود.سومین وسیله تهیه ریس یا نخ پته است.بعد از تهیه نخ پته نوبت به سوزن مخصوص پته می رسد .برای امنیت کار از انگشتانه استفاده میکنند و برای بریدن نخ های پته از قیچی های مختلف استفاده میکنند .از این وسایل استفاده می شود تا پته ای زیبا و جذاب را تهیه کنند . [/hwgold-dash]
- تبلیغات:
