نقش بته جقه در زمان قدیم و حال کاربرد زیادی داشته و دارد،این کاربرد ها به کرات نشان دهنده ی آن است که سرو و به طور کلی درختان در جوامع ایرانی از قدیم الایام قداست و احترام خاصی داشته اند.
فرم اصلی بته جقه سلیقه ای به نظر می رسد و در دوره های مختلف بر اثر سختیهای کار و مواد سخت و مختلف که استفاده می شده ،گاه بته جقه ها ساده سازی شده و گاه از فرم اصلی خود و ظرافت ها و ریزه کاری ها خارج می شدند و در نهایت ما به کثرت فرم بته جقه برخورد می کنیم که در هر دوره با ظرافت خاص آن دوره و با سلیقه هنرمندان آن دوره و با مواد و منابع قابل دسترس انجام شده است.
بنابراین نمی توان به روشنی برای این نقشها روند گرافیکی بیان کرد، اما چنانکه می دانیم تمام این نقشها در دوران مختلف، خود نوعی آرم و تصویرسازی هایی قوی است که هنرمندان در زمانهای مختلف با سلیقه ها و ذهنیات و باورهای خود نقش بسته اند.
اولین بوته مشاهده شده در تاریخ هنر ایران بته جقه است.نمونه بوته ای که در پیکر کنده های آشوری ایلامی یافته شده متعلق به سه هزار سال قبل از میلاد است.
در آمریکا به نقش بوته جقه (خیار شور ایرانی) گفته می شود.علامه دهخدا بته جقه را ساخته شده از پر پرندگان می داند.که بالای پیش کلاه پادشاهان ایرانی نصب می شده است.
بته جقه اصطلاحی است برای نوعی طرح تزئینی به شکل پر مرغ که به اشکال مختلف بر آثار دوره اسلامی و بخصوص روی پارچه های ترمه و بعضی پته ها و قالی ها دیده می شود در هنر ایرانی نقش ها فقط جنبه تزئینی ندارند.بلکه نشان دهنده ی معانی و مفاهیم فرهنگی هستند .که هنر را به عنوان زبان خود برگزیده اند.نمادین بودن نقش ها بی شک یکی از متنوع ترین نماد گرایی های بشر است.
[highlight-red bcolor=”#c600c7″ align=”right” ]پته جقه به عنوان یکی از نقش های گیاهی و از عناصر کاربردی هنرهای سنتی است که به صورت فراگیر مورد استفاده هنرمندان قرار گرفته است. [/highlight-red]
این نگاره ی متعادل با هماهنگی موجود در میان اجزاء درونی و بیرونی اش که در طی زمان و گذر جغرافیایی اش از میان فرهنگ های مختلف همیشه راه تکامل و زیبایی را طی کرده است و در این گذر در منطقه ای به نام کرمان مانده و متکامل شده است.
مردم ایران با عشقی که به اختراع انواع مختلف اشکال هنری دارند ،اشکال مختلف بته را به وجود آورده اند و بر آنها نام های مخصوص گذاشته اند.مثل بته میری(کاج کوچک)،بته ترمه ای(کاج متوسط)،بته خرقه ای(کاج بزرگ)،بته بادامی(کاج بادامی شکل)بته جقه ای(کاج بزرگی که یک کاج کوچک از آن بیرون است)
