کرمان مهمترین منطقه شالبافی ایران

تا قبل از دوره قاجارپشم و شال از مهم ترین کالاهای صادراتی کرمان بود.شالبافی در کرمان سابقه ای دیرینه دارد.کرمان با توجه به موقعیت جغرافیایی ای که داشت .

پشم و کرک مرغوبی در این منطقه به عمل می آمد .

به همین دلیل کرمان مهمترین منطقه ی شالبافی ایران بود که در دوره قاجار شکوفا شد.شال کرمان یک محصول دست بافت طبیعی است .

به خاطر اینکه در آن از رنگ و الیاف ارگانیک به کار رفته است .

آسیب های ناشی از الیاف شیمیایی و مصنوعی در آن وجود ندارد .

شال کرمان دارای خاصیت گرما زایی در زمستان و خنک بودن در تابستان را دارد.به همین دلیل مشتریان زیادی در داخل و خارج کشورداشت .

این شال زینت بخش لباس دولتمردان ایرانی و سوغاتی ارزشمند و کالایی گرانبها بوده است .

اما متاسفانه بعد از جنبش اعتراضی شال بافان این صنعت تقریبا منسوخ شد و از گردونه اقتصاد خارج شد .

در سال ۱۲۹۷ هجری قمری تعداد کارگاههای شالبافی در کرمان از ۳ هزار تا ۵ هزار کارگاه شالبافی در کرمان بوده است .

بیش از ۱۵ هزار دستگاه شال بافی در کرمان وجود داشته است .

از هر ۵ خانواده کرمانی یک خانواده به کار شال بافی مشغول بودند و حدود ۱۵ هزار نفر در کرمان به طور مستقیم در کار شالبافی فعالیت می کردند .

در سال ۱۹۰۴ میلادی میزان تولید شال کرمان حدود ۶۰ هزار لیره استرلینگ(۳۶۰ هزار تومان) بود.که به قیمت امروز هزار میلیارد تومان می شود .

رقم هایی که تا به حال در مورد تاثیر شال کرمان بر اقتصاد کرمان بیان شده است.بسیار قابل توجه است.در قسمتی از تاریخ وجود دارد که قیمت یک شال کرمانی ۸۰ تومان بوده است .

که معادل ۹۰۰ کیلو گندم بود.شال بافی در کرمان سابقه ای طولانی دارد.و با مسائل سیاسی گره خورده است .

در آمد شال بافی بیشتر سهم دلالان و واسطه گران بود و شال بافان معیشت خوبی نداشتند .

شخصی به نام محمد شالباف که واسطه گر شال باف بود .در زمان محمد اصفهان خان نوری از درآمد شالبافی خود ۱۲ هزار تومان به دولت قرض داد که این رقم به ارزش امروز بیش از ۱۲۰ میلیارد تومان کنونی بوده است .

شالبافان در سالهای آخر این صنعت در نهایت تنگدستی بودند و کسی به وضع آنها رسیدگی نمی کردو باعث شد که در سال ۱۲۹۴ هجری قمری قیام کنند و با قیامشان شهر به مخاطره افتاد و و مشکلات زیادی برای شهر به وجود آمد و در آخر در سال ۱۲۹۵هجری قمری حکومت مرتضی قلی خان وکیل الملک به خاطر این قیام سقوط کرد .

در حدود دو سال پیش صنایع دستی و اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان کرمان مقداری مواد اولیه بافتن شال را به صورت رایگان در اختیار هنرمندان شالباف کرمان قرار داد .

اما به متاسفانه به دلیل نبود بازار فروش مجدد این صنعت از رونق افتاد . و در حال حاضر تعداد اندکی از افراد به هنر شالبافی مشغول هستند .

در حال حاضر مسن ترین هنرمند شال باف در کرمان ۸۴ سال سن دارد .

که به خاطر علاقه زیادی که به شال بافی دارد ، همچنان این هنر را انجام می دهد.و شال تولید میکند.چون شال بافی کار دست است پس زمان دقیق تولید آن را نمی توان تخمین زد .

ولی حدودا”زمان تولید یک شال بین یک روز تا یک ماه متغیر است و بستگی به نوع طرح و مهارت بافنده ی شال دارد .

چگونگی احیای شال بافی کرمان

در حال حاضر استان کرمان هیچ محدودیتی برای آموزش و تولید شال ندارد. و در نظر دارد با چشم اندازی پنج ساله دو هزار و سیصد نفر را در سطح استان کرمان اشتغال زایی کند .

آنها را به تولید شال مشغول کند .

این استان اگر فضای لازم را داشته باشد و به نیروهای آزاد آموزش دهد.این امر باعث میشه که این افراد به سرعت وارد بازار کار صنعت شال بافی شوند و به تولید شال بپردازند .

تا با سعی و تلاش مسئولین و ایجاد بازار برای فروش شال و همت هنرمندان این هنر ارزشمند مجدد احیا شود و به جایگاه واقعی خود برسد .

خلاصه

[hwgold-dash bcolor=”#fd7″ align=”right” ]شال بافی یک هنر دست است که با الیاف طبیعی درست شده است و در زمان قدیم رونق زیادی داشت و در داخل و خارج کشور مشتریان خاص خودش را داشت .علاوه بر متمدن ها و ثروتمندان ایرانی که در لیاسهای خود از شال کرمان استفاده می کردند.ثروتمندان خارجی مانند ملکه انگلستان و فرانسه در کمد لباس خود شال کرمان را داشتند . و خرید شال کرمان برای آنها بسیار مهم بود.شال کرمان به خاطر ارزش و زیبایی که داشت.از شال علاوه بر اینکه در لباس بزرگان استفاده می شد .بزرگان شال را به عنوان هدیه ای ارزشمند و یا سوغاتی گرانبها به عزیزان خود تقدیم می کردند .شال بافی در زمان قاجاریه رونق به اوج خود رسید.اما متاسفانه بعد از جنبش اعتراضی شال بافان این صنعت تقریبا از بین رفت . [/hwgold-dash]